سازمان دامپزشکی کشور

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: کشتارگاه‌های استان تهران تنها تا پایان شهریور ماه فرصت دارند که با راه‌اندازی خط ۲، فکری به حال ارتقای بهداشت خود کنند؛ اگر این کار را نکنند، شاید تعطیل نشوند، اما به گفته مدیر کل دامپزشکی استان تهران، شرایط آن چنان بر آنها تنگ خواهد شد که مجبور شوند تن به این کار دهند.

 «دکتر ولی‌الله واعظی» چندی پیش ۲ کشتارگاه غیربهداشتی با سابقه ۲۰ سال کشتار را تعطیل کرد تا به همه نشان دهد در حوزه بهداشت عمومی، با کسی شوخی ندارد.

حکیم مهر:‌ آقای دکتر، وضعیت بیماری‌های دامی در استان تهران چگونه است؟

استان تهران در بحث مبارزه با بیماری‌های دامی و دام‌های سنگین، توفیقات زیادی را داشته است. این استان در ۳ ماهه اول سال۹۸ نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۸۰ درصد کاهش کانون‌های بیماری تب برفکی داشته است.

حکیم مهر:‌ دلیل اصلی این کاهش چشمگیر چیست؟

اینکه سیستم‌های قرنطینه و عملیات مایه‌کوبی را به نحو احسن در دستور کار قرار دادیم. سال گذشته کلیه دام‌های صنعتی استان و دام‌های روستایی با تراکم بالا را بالاجبار در ۳ نوبت مورد عملیات واکسیناسیون تب برفکی قرار دادیم. همچنین آموزش‌های لازم را به دامداران ارائه کردیم که باعث شد استان تهران نسبت به سایر نقاط کشور، کمترین میزان آلودگی و کانون تب برفکی را داشته باشد. به طور کلی وضعیت خوب است و روی بحث سایر بیماری‌های نوظهور و نوپدید در استان تهران ما هیچ‌گونه نگرانی نداریم.

حکیم مهر:‌ هفته گذشته از چند واحد دامداری و کشتارگاه در اطراف تهران بازدید میدانی انجام دادید. ارزیابی شما ازفعالیت آنها چیست؟

واحد گاوداری که هفته گذشته مورد بازدید قرار دادیم، یکی از نمونه‌ترین، استانداردترین و بهترین گاوداری‌های سطح کشور واقع در پیشوا بود که بیش از ۱۰ هزار راس دام را داخل خود جای داده است. واحد مذکور یکی از واحدهایی بود که تولیدات آن بیشتر برای تولید شیر اطفال به کار می‌رود.

بازدید بعدی از یک کشتارگاه طیور بود. این نکته را نباید فراموش کرد که یک پنجم گوشت سفید کشور یا همان مرغ در تهران مصرف می‌شود و دقیقا بیش از یک پنجم یعنی حدود ۲۴ درصد مرغ کشور در کشتارگاه‌های استان تهران کشتار می‌شوند. ما در استان تهران ۲۴ واحد کشتارگاه مرغ داریم و از ابتدای سال ۹۸ یک برنامه عملیاتی برای ساماندهی کشتارگاه طیور شروع کردیم. متاسفانه بعضی از کشتارگاه‌های موجود در استان تهران از شرایط و استانداردهای لازم برخوردار نبوده‌اند. این در حالی است که در سنوات گذشته تمدید پروانه‌های این واحدها به شکل موقت انجام شده است. اما سیاست ما این است که این واحدها ساماندهی شوند.

حکیم مهر: جزئیات این برنامه عملیاتی چیست؟

اینکه در مرحله اول تمام کشتارگاه‌ها‌ تا پایان خرداد باید شرایط اولیه لازم کشتار را داشته باشند.

حکیم مهر: چه شرایطی؟

منظور تمام ملزومات کشتارگاه است. الان خیلی از کشتارگاه‌های ما نقص بهداشتی دارند. ما به این واحدها مهلت سه ماهه تا پایان خرداد دادیم و اعلام کردیم که باید ساماندهی شوند. کشتارگاه‌هایی که اقدامات بهداشتی را انجام ندهند، قطعا پایان خرداد تعطیل می‌شوند. کمااینکه حدود ۲ هفته پیش ۲ واحد از کشتارگاه‌های شهرری استان تهران را که از ۲۰ سال پیش کشتار می‌کرده، تعطیل کردیم.

موضوع بعدی که در دستور کار داریم در خصوص تحقق شعار «غذای سالم از مزرعه تا سفره» است. در حال حاضر نظارت بر تولید مرغ خیلی خوب انجام می‌شود. به دنبال آن قرنطینه به درستی اجرا و شرایط بهداشتی لازم در سطح واحدهای تولیدی انجام می‌شود.  اما زمانی که محصول به داخل کشتارگاه‌ می‌رود، بار میکروبی آن افزایش پیدا می‌کند. علت آن این است که کشتارگاه‌های استان تهران یا سایر نقاط کشور باید مجهز به خط ۲ کشتار باشند.

حکیم مهر:‌ خط ۲ کشتار، به چه معناست؟

خط ۲ یعنی کلیه سیستم عملیات کشتار و فراوری به صورت اتوماتیک انجام شود و دست کارگر در آن دخالت نداشته باشد. خط ۲ یعنی دستگاه به صورت اتوماتیک تمام اندرونی داخل بدن و احشا و آلایش طیور را به صورت اتوماتیک خارج می‌کند و حتی همزمان ریه مرغ را در می‌آورد. به این محصول، مرغ گرید A می‌گوییم. متاسفانه در کشور، مرغ گرید A کشتار نمی‌شود. طبق بررسی ما در استان تهران، خروجی‌های کشتارگاه‌های مرغ در سطح مراکز عرضه بار میکروبی بالایی دارد و علت آن این است که صرفا ۷ کشتارگاه استان تهران مجهز به خط ۲ هستند اما از آن استفاده نکردند. برنامه‌ای که ما قرار دادیم این است که در مرحله اول، کلیه مراکز عمده مصرف مثل مراکز بسته‌بندی‌، مراکز عرضه هایپرمارکت‌ و فروشگاه‌های بزرگ شهروند را ملزم کردیم که مرغ خود را از خط ۲ یعنی از کشتارگاه‌هایی که به صورت اتوماتیک و مجهز به خط ۲ هستند تهیه کنند تا بتوانیم بخشی از بار میکروبی که در سطح فروشگاه‌های عرضه وجود دارد کاهش دهیم.

حکیم مهر: این برنامه از چه زمانی آغاز می‌شود؟

از ۲۰ خرداد ماه. مرحله اول آن در مراکز عرضه است. در مورد کشتارگاه‌ها نیز بنده نامه زده و صورتجلسه داده‌ام که تا پایان شهریور ماه همه کشتارگاه‌ها باید مجهز به خط ۲ باشند.

حکیم مهر: تمام کشتارگاه‌ها؟

تمام ۲۴ کشتارگاه استان تهران. یعنی غیر از ضوابط بهداشتی که قصد اجرای آنها را داریم، باید مجوز خط ۲ هم داشته باشند که فعلا ۷ کشتارگاه‌ مجوز خط ۲ دارند. عملیات اول را روی ۷ کشتارگاه انجام می‌دهیم و سایر کشتارگاه‌ها را نیز ملزم کردیم که تا پایان شهریور ماه مجهز به خط ۲ باشند تا بتوانیم تا پایان سال ۹۸ کلیه خروجی مرغ‌های کشتار شده در کشتارگاه‌ها را استانداردسازی کنیم و بار میکروبی آنها را پایین بیاوریم. با این کار عمر ماندگاری مرغ در مراکز عرضه، داخل ویترین یا یخچال خانگی نیز بالا می‌رود. این منوط به اصرار و تاکید ما بر راه‌اندازی خط ۲ کشتارگاه به صورت اتوماتیک است که جزء‌ برنامه کاری ماست.

حکیم مهر: آیا کشتارگاه‌هایی که مجهز به خط ۲ نشوند، تعطیل می‌شوند؟

خیر. هدف ما این است که تا پایان شهریور در استان تهران، ورود مرغ به کشتارگاه مجهز به خط ۲ باشد. مرغ مصرفی روزانه استان تهران بین ۱۰۰۰ الی ۱۳۰۰ تن است که از این حجم، ۳۰۰ تا ۴۰۰ تن در مراکز عمده مصرف می‌شود. قدم اول ما مراکز عمده است. ۸۰۰ تن مابقی هم به تدریج ساماندهی می‌کنیم و تا پایان سال عرصه را بر کشتارگاه‌های غیر استاندارد تا جایی تنگ خواهیم کرد که مجبور به تجهیز خط ۲ شوند.

حکیم مهر:‌ اگر تجهیز نکنند چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر تجهیز نکنند، ممکن است که تعطیل نشوند اما حق ندارند که کشتار مرغ را داخل استان تهران بیاورند. این جزء برنامه‌های آتی ماست تا طبق ضوابط سازمان دامپزشکی بتوانیم کل کشور را ملزم کنیم که استانداردسازی کنند.

حکیم مهر: سازمان دامپزشکی در اجرای این برنامه چقدر اداره کل را همراهی می‌کند؟

خوشبختانه در این موضوع تعامل بسیار خوبی میان سازمان دامپزشکی و اداره کل دامپزشکی استان تهران وجود دارد. هیچ‌گونه نگرانی در بحث هماهنگی‌های بین بخشی نیست و اقداماتی که انجام می‌گیرد در راستای دستورالعمل‌های بهداشتی، وظایف ما و بخش‌نامه‌های بهداشتی خود سازمان دامپزشکی کشور است.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.